3. Οι χαρακτήρες των ηρώων

Βασικοί ήρωες του θεάτρου σκιών:

1. Καραγκιόζης
2. Χατζηαβάτης
3. Μπαρμπα-Γιώργος
4. Δερβέναγας ή Βεληγκέκας
5. Βεζύρης
6. Πασάς
7. Νιόνιος ή Σιορ-Διονύσιος
8. Εβραίος
9. Σταύρακας
10. Μορφονιός
11. Κολλητήρης
12. Καραγκιόζαινα ή Αγλαΐα
13. Βεζυροπούλα

Οι χαρακτήρες των ηρώων.

     ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Θεόφτωχος, μα πάντα ζωηρός και κεφάτος άνθρωπος του λαού, που μένει με την οικογένειά του σε μια ετοιμόρροπη καλύβα, Απέναντι λάμπει το σαράι του πασά. Είναι κακομούτσουνος και με καμπούρα. Δεν ξέρει καμιά τέχνη, όμως είναι πρόθυμος να καταπιαστεί με οποιαδήποτε δουλειά. Κι αν αποτύχει, δεν έχει να χάσει τίποτε. Το πολύ-πολύ να φάει ξύλο, που κι αυτό το έχει συνηθίσει. Είναι πανέξυπνος και συχνά επειδή πάντα πεινάει αυτός και η οικογένειά του καταφέρνει με τις πονηριές του να τα βγάλει πέρα. Έχει ένα πλούσιο θείο τον μπαρμπα-Γιώργο που καλοπερνάει στο χωριό ενώ αυτός ήρθε στην πόλη και ψωμολυσσάει. Φίλος του είναι ο Χατζηαβάτης που συχνά δέρνει. Ο ίδιος τις τρώει απ’ το Βεληγκέκα, όργανο της τουρκοκρατίας.

    ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Στην εμφάνιση τουρκοφέρνει. Είναι λίγο κουλός απ’ το αριστερό χέρι γι’ αυτό και εικονίζεται να κρατάει το γενάκι του. Είναι ο κόλακας, ο δουλοπρεπής, που πάντα συμβιβάζεται και συνεργάζε-ται με τις δυνάμεις της εξουσίας, όποιες κι αν είναι αυτές. Γι’ αυτό ο άρχοντας του έχει πάντα εμπιστοσύνη και τον πληρώνει για τις μεσιτείες του.

   ΜΠΑΡΜΠΑ–ΓΙΩΡΓΟΣ: Είναι το κορυφαίο ελληνικό δημιούργημα. Τον έπλασε ο καραγκιοζοπαίχτης Γιάννης Ρούλιας, μαθητής του Μίμαρου. Εκπροσωπεί το Ρουμελιώτη που είναι όμως πρωτόγονος και αφελής αλλά γνήσιος Έλληνας στην ψυχή. Είναι θείος του Καραγκιόζη, αλλά δεν έχει καθόλου καλή ιδέα για τον ανηψιό του που του λέει συνεχώς «λουμποδύτ’». Ο Καραγκιόζης απ’ την άλλη όλο χουνέρια του κάνει, γι’ αυτό και τρώει ξύλο απ’ το μπάρμπα του. Δέρνει όμως και το Δερβέναγα, το όργανο του πασά, ο οποίος δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το γνήσιο Ρουμελιώτη σε όλα. Στη ψυχή, την ενδυμασία και τη διάλεκτο.

ΔΕΡΒΕΝΑΓΑΣ ή ΒΕΛΗΓΚΕΚΑΣ: Αντιπροσωπεύει το μισθωτό όργανο του πασά, Αλβανός στην καταγωγή, δημιούργημα του Μίμαρου. Ήταν ο παλικαράς του Σαραγιού, γι’ αυτό στην αρχή έδερνε μονάχα. Όταν εμφανίστηκε ο μπάρμπα-Γιώργος άρχισε κι αυτός να τις τρώει από κάποιον. Μ’ αυτό ήθελαν να δείξουν το ξύπνημα του ελληνικού λαού και τη διάθεσή του για αντίσταση. Μιλάει άσχημα τα ελληνικά και παρ’ όλο που τις τρώει απ’ τον μπαρμπα-Γιώργο εκτιμάει την παλικαριά του.

ΒΕΖΥΡΗΣ: Είναι πλούσιος Τούρκος αστός που συνήθως αναθέτει διάφορες δουλειές στον Χατζηαβάτη. Αυτός απευθύνεται στον Καραγκιόζη και στο τέλος μπλέκεται σε ατελείωτες περιπέτειες. Είναι άνθρωπος γλυκός με πολλούς καημούς γι’ αυτό κι οι αμανέδες του είναι παθιασμένοι στα λόγια και μακρόσυρτοι.

   ΠΑΣΑΣ: Είναι μεγαλοπρεπής, σοβαρός και δίκαιος. Σπάνια εμφανίζεται στον μπερντέ. Συχνότερα ακούγεται η δεσποτική φωνή του να δίνει διαταγές. Εκπροσωπεί τον πλούτο και τη δύναμη. Είναι αυτός που δεν έχει ανάγκη να κλέψει, να νευριάσει, να πει ψέματα. Έχοντας εξουσία και δύναμη εύκολα επιδεικνύει καλοσύνη και αμεροληψία στους υποταχτικούς του. Είναι το εντελώς αντίθετο του ξετρελαμένου από τη φτώχια Καραγκιόζη. Ο Πασάς και γενικά οι Τούρκοι, παρουσιάζονται σκληροί και κακοί μόνο στα ηρωικά έργα.

   ΝΙΟΝΙΟΣ (Σιόρ-ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ): Είναι ελληνικό δημιούργημα, τον έπλασε ο μεγάλος καραγκιοζοπαίχτης Μίμαρος. Κατάγεται απ’ τη Ζάκυνθο και είναι ξεπεσμένος ή κατά φαντασίαν αριστοκράτης. Έλληνας που θαυμάζει όμως τη Δύση. Είναι ένας κομψευόμενος λιμοκοντόρος που κάνει τον ευγενικό και συγχρόνως αραδιάζει τις πιο σπάνιες βρισιές.

   ΕΒΡΑΙΟΣ: Είναι πλούσιος, τσιγκούνης, πονηρός και κρυψίνους. Συνήθως είναι Σαλονικιός. Μιλάει άσχημα τα ελληνικά με μακρόσυρτη ισπανική προφορά και λέει ακατανόητα τραγούδια. Είναι αντιπαθής.

   ΣΤΑΥΡΑΚΑΣ: Δημιούργημα του καραγκιοζοπαίχτη Γιάννη Μώρου. Είναι ο μάγκας, ο κουτσαβάκης του θιάσου των σκιών. Μιλάει, σκέφτεται και φέρεται μάγκικα. Κάνει τον μάγκα, αλλά άμα δει τα σκούρα στρίβει τεχνηέντως, γιατί κατά βάθος είναι δειλός. Ο Καραγκιόζης, που τον έχει κατά-λάβει, του ρίχνει δυο τρεις καρπαζιές για να τον συνεφέρει, όταν αρχίζει τις απειλές του κι εκείνος το γυρίζει στ’ αστείο για να τον αντιμετωπίσει. Παρ’ όλα αυτά είναι πολύ συμπαθής.

ΜΟΡΦΟΝΙΟΣ: Δημιούργημα του Μόλλα. Κοντός με πελώριο κεφάλι και τεράστια μύτη. Είναι κομψευόμενος νέος. Η φωνή του είναι έρρινη και μακρόσυρτη. Είναι μαμόθρεφτος, ερωτύλος και πολύ φαντασμένος. Νομίζει ότι είναι ιδιαίτερα ωραίος και με τίποτε δεν καταλαβαίνει την αλήθεια. Γενικά έχει άγνοια της πραγματικότητας, γι’ αυτό και ο Καραγκιόζης τον καταχερίζει. Επίσης είναι πολύ λαίμαργος.

ΚΟΛΛΗΤΗΡΗΣ: Δημιούργημα του Μίμαρου - γιoς του Καραγκιόζη, η μικρογραφία του πατέρα του. Μιλάει αστεία, σαν μωρό, όμως το μυαλό του αντίθετα είναι πολύ πονηρό. Σιγά σιγά προστέθηκαν κι άλλα παιδιά - τα «κολλητήρια».

   ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΑΙΝΑ (ΑΓΛΑΪΑ): Γενικά οι γυναίκες παίζουν πολύ μικρό ρόλο στο θέατρο σκιών. Η καραγκιόζαινα - Αγλαΐα σπάνια εμφανίζεται στο μπερντέ. Ακούγεται συνήθως η επιτιμητική φωνή της, γιατί  αντιπροσωπεύει την γκρινιάρα σύζυγο.

 

   ΒΕΖΥΡΟΠΟΥΛΑ: Αντιπροσωπεύει την πλούσια νύφη και είναι μία από τις τουρκοπούλες, οι οποίες συνήθως εμφανίζονται περισσότερο από τό,τι η Καραγκιόζαινα.